Opvoeden met media Zelf maken & plezier

Apps

Hoe herken je een goede app? © m01229 via flickr.com (CC BY)

Apps staat voor applicaties. Er zijn er duizenden, betaald en gratis, voor op je smartphone of tablet.

Maar hoe zit het met de inhoud? Welke applicaties zijn écht goed? Hoe weet je of ze geschikt zijn voor kinderen? Welke educatieve apps zijn er beschikbaar? En hoe leer je zelf een kwalitatief goede app te maken?

Apps voor (jonge) kinderen

Een kwalitatief goede applicatie voor kinderen voldoet hieraan:

  • Sluit aan bij de belevingswereld van het (jonge) kind
  • Bevat informatie voor ouders / opvoeders
  • Is visueel aantrekkelijk
  • Bevat niet te veel / te weinig interactie

Laat je eens inspireren:

Apps in de zorg, sport en het onderwijs

Apps bieden allerlei kansen voor verschillende sectoren; het onderwijs, de zorg, sport en overheid.

  • Sportievelingen kunnen hun prestaties bijhouden via gezondheidsapps
  • Apps kunnen mensen met autisme helpen om de juiste keuzes te maken in sociale situaties
  • Ook (lokale) overheden maken gebruik van apps, o.a. om inwoners te voorzien van actuele informatie
  • In het onderwijs kunnen ze worden gebruikt om het leerproces te ondersteunen, bijvoorbeeld om schrijfbewegingen te oefenen, rekensommen te maken of topografische kennis te testen
  • Op PrimaOnderwijs delen leerkrachten geschikte educatieve applicaties en tools

» De VPRO thema-uitzending Game of Phones laat zien dat veel apps spelelementen bevatten. Denk aan Uber’s puntensysteem en de matches op Tinder, maar ook aan apps in de zorg, het onderwijs en de politie. Dit fenomeen wordt ook wel gamifaction genoemd.

Applicaties verzamelen persoonlijke data

Veel apps verzamelen en delen persoonlijke informatie. Het gaat daarbij niet alleen om naam- en adresgegevens; ook afbeeldingen van personen. Let daarom goed op met welke voorwaarden je akkoord gaat bij het installeren van de app.

Zelf een app maken? Zo begin je!

De markt voor applicaties groeit. Wil jij (of je kind) zelf apps leren maken, neem dan eens een kijkje op de volgende websites:

  • Informatie en links over het maken van apps
  • De website Fisherland biedt een overzicht van methodes, tools en cursussen, plus stapsgewijze informatie over het maken van apps
  • Bekijk het dossier Programmeren om kennis te maken met computercode

De verwachting is dat er in de toekomst een groot tekort zal zijn aan technische mensen die applicaties kunnen ontwikkelen.

Veelgestelde vragen

Is er onderzoek gedaan naar (jonge) kinderen en mediagebruik?
Welke apps wonnen de Media Ukkie Award of Gouden Guppy?

De Gouden Guppy is de Nederlandse vakjuryprijs voor het beste digitale mediaproduct voor peuters en kleuters (0-6 jaar) en onderdeel van de Cinekid Media Awards. De Gouden Guppy is een initiatief van Netwerk Mediawijsheid om makers van goede en kwalitatieve content voor jonge kinderen te belonen. Het doel van de Cinekid Media Awards is het stimuleren en belonen van de ontwikkeling van goede en innovatieve content voor kinderen en jongeren.

In 2018 ging de Gouden Guppy naar Luqo Spellenreeks. Andere genomineerden waren Chalk Gardens, Kidiyo, Storywall ColordiveVil Du?!.

Dit zijn de eerdere winnaars van de Gouden Guppy:

Van 2012 tot en met 2016 werd deze prijs uitgereikt onder de naam Media Ukkie Award.

Hoelang mag mijn baby, peuter of kleuter achter een scherm?

Hoe vaak en hoelang mag je baby, peuter of kleuter op de tablet, smartphone of computer? Er bestaan nog geen regels voor schermtijd. Maar er zijn wel handige richtlijnen die je kunt aanhouden. Deze verschillen per leeftijd en hangen samen met de ontwikkeling van je kind. Naarmate het kind ouder wordt, kun je de hoeveelheid schermtijd opbouwen.

Dit adviseren het Nederlands Jeugdinstituut en de GroeiGids:

Baby en dreumes
De richtlijn van een groep Nederlandse artsen is: tot 2 jaar liever helemaal geen schermtijd. Ze hebben het voor hun ontwikkeling namelijk niet nodig. Als je wel media wilt gebruiken met je baby, doe dit dan bewust. Doe het samen en praat erbij. Het Nederlands Jeugdinstituut adviseert: maximaal 5 minuten per dag samen tv-kijken en een paar keer per week samen internetten.

Peuter
Het advies van Het Nederlands Jeugdinstituut voor kinderen van 2 tot 4 jaar is: 5 à 10 minuten schermtijd per keer en maximaal 30 minuten per dag. Zorg dat je kind maximaal 15 minuten achter elkaar met een scherm bezig is. Als het kind zich gaat vervelen, kun je een andere activiteit aanbieden. Zo voorkom je dat je kind eraan went dat het zich ontspant met een tablet. Ook voor de groei van de ogen is het goed om de schermtijd per keer kort te houden. Verder is het goed om momenten met media te verdelen over de dag.

Kleuter
Vanaf 4 jaar zijn de meeste kinderen dagelijks bezig met beeldschermen. Het advies van Het Nederlands Jeugdinstituut voor kinderen van 4 tot en met 6 jaar is: 10 à 15 minuten schermtijd per keer en maximaal 1 uur per dag. Gebruik de 20-20-2-regel: na 15 minuten (of 20 minuten voor oudere kinderen) naar een scherm kijken, de ogen minstens 20 seconden rust geven of in de verte kijken. En liefst 2 uur per dag buitenspelen.

Meer tips:

  • Het Nederlands Jeugdinstituut geeft advies over mediagebruik per leeftijd
  • De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseerde in 2019 dat kleuters in elk geval niet meer dan een uur per dag schermtijd horen te krijgen. Kinderen onder 1 jaar zouden volgens WHO helemaal geen tijd achter een scherm moeten besteden.
  • Bekijk ook deze Engelstalige brochure van Connected Learning Alliance over kwalitatieve schermtijd
Wat zijn in-app aankopen?

Met in-app aankopen koop je extra functies/levens/levels in (veelal gratis) spelletjes. Vooral voor kinderen is dit misleidend: ze realiseren zich niet je met echt geld moet betalen. Het resultaat: hoge rekeningen voor ouders.

Op verzoek van de Europese Commissie gaat Google Europa dergelijke games niet langer adverteren als gratis en kinderen niet langer aansporen om in-app aankopen te doen.

Hoe voorkom je (onverwachte) kosten bij in-app aankopen?

Makers van apps en games hebben allerlei trucjes om gebruikers extra geld uit te laten geven. Als je geld uitgeeft in een app of game, noem je dat in-app of in-game aankopen. Hoe kun je voorkomen dat je (kind) hier teveel geld aan uitgeeft?

Zijn er apps en tools om online veilig filmpjes te kunnen kijken?

Er zijn verschillende manieren om te voorkomen dat kinderen ongeschikte beelden te zien krijgen op internet: 

  • Filters kun je instellen via www.kliksafe.nl.
  • Maak een apart YouTube-account aan en stel zelf afspeellijsten samen waaruit je kinderen kunnen kiezen. Of gebruik YouTube Kids
  • Bij YouTube kun je ook via de ‘veilige modus’ instellen dat je kinderen geen ongeschikte filmpjes krijgen voorgeschoteld.
  • Met de app YouChoose (iOS of Android) kun je als ouder kiezen welke YouTube filmpjes kinderen mogen kijken door bepaalde kanalen toe te voegen in de app.
  • De Consumentenbond geeft advies: Maak je tablet geschikt voor je kind.

Meer informatie vind je in het dossier over de MediaDiamant: de wegwijzer in mediaopvoeding.

Meer weten?

Wil je meer weten? Dan helpen deze organisaties je verder:

Overzicht van educatieve apps voor het onderwijs

Welke app of game past bij de ontwikkeling van jouw kind? Online gids bomvol recensies

BookaBooka, een prentenboeken (voor)leesapp voor jong en oud

Vind mooie, creatieve, veilige en kwalitatieve apps voor jonge kinderen

Deskundigen geven antwoord op vragen over kinderen en media